Bonjour,
je suis Freinet
De Kleine Tovenaar is een freinetschool.
Maar wat betekent dat nu precies?
Wie is Célestin Freinet?
Respect voor kinderen speelt een belangrijke rol in de pedagogiek van de Franse onderwijzer Célestin Freinet, grondlegger van het freinetonderwijs.
Célestin Freinet groeit op op het platteland van Zuid-Frankrijk. Hij is graag buiten op het land tussen de werkers. Op school verveelt hij zich. Misschien wel daarom volgt hij later de opleiding tot leerkracht. Hij onderbreekt zijn studie om tijdens de Eerste Wereldoorlog in het leger te dienen. Zijn ervaringen als militair inspireren hem tot zijn voor die tijd vernieuwende pedagogiek. Freinet vindt dat kinderen niet moeten opgroeien tot slaafse burgers die zich naar de slachtvelden laten leiden, maar dat ze zich moeten kunnen ontwikkelen tot zelfbewuste en verantwoordelijke burgers. Als hij na de oorlog eenmaal aan de slag gaat als leerkracht, trekt hij er regelmatig met zijn leerlingen op uit om de natuur in te gaan en lokale bedrijfjes te bezoeken.
Door zijn leerlingen er mee op uit te nemen in hun leefomgeving, maakte Freinet leerstof tastbaar en zichtbaar. In deze bredere context werd het de kinderen duidelijk waarom ze iets leerden. Ook door ze zelf te laten experimenteren en onderzoeken vergrootte Freinet hun betrokkenheid.
Wie op die manier onderwijs gaf, had in Freinets visie respect voor kinderen. Om diezelfde reden vond Freinet het belangrijk om kinderen verantwoordelijkheid te geven naar draagkracht; wat ze zelf konden, liet hij ze zelf doen.
Wat betekent Freinet onderwijs?
Het onderwijs wordt opgebouwd op basis van datgene wat leeft bij de leerlingen. De kinderen hebben de wens zaken uit te zoeken, tonen initiatieven en laten die in de groep horen; gezamenlijk wordt daar onder begeleiding van de leerkracht een plan opgemaakt.
Opvoeding tot democratie: kinderen leren om samen op democratische basis hun groep/klas school te organiseren. Ze worden daardoor goed voorbereid op een democratische samenleving.
Het leerplan is gebaseerd op iets dat zinvol is om uit te zoeken. De kinderen zoeken niets voor niets uit. Zo zijn ook zaken die nodig zijn maar niet een einddoel vormen - zoals kunnen schrijven, kunnen spellen en een atlas kunnen hanteren - zinvol binnen de weg naar het doel. Het verhaal moet immers in de krant; de brief aan de burgemeester moet er goed uitzien en ik moet wel weten hoe ik moet fietsen.
Het leren gebeurt aftastend: door handelend te onderzoeken, zonder in de eerste plaats uitgelegd te krijgen hoe iets werkt, verwerft het kind echt inzicht.